به مناسبت روز زن: انتشار نسخه الکترونیکیِ گفتگوهای زندان، شماره ۱۳، ویژه زندانیان سیاسی زن
نسخه الکترونیکیِ گفتگوهای زندان، شماره ۱۳، ویژه زندانیان سیاسی زن در کتابخانه الکترونیکی گفتگوهای زندان انتشار یافت. این ویژه نامه شامل مقالاتی از مانا هدایت، ستاره عباسی، فرخنده، مژده ارسی و مینا هاشمی است. روی جلد و طرح‌های داخلی توسط سودابه اردوان طراحی شده است. برای دانلود نسخه کامل پی دی اف لطفا اینجا کلیک کنید
برای اَشنایی خوانندگان در زیر سخنی با خوانندگان را از این مجموعه منتشر می کنیم
سخنی با خوانندگان: درباره این شماره
این شماره گفتگوهای زندان به‌همت زندانیان سیاسی زن در ایران آماده شده است. شش زندانی سیاسی زن، در این مجموعه با ارائه 17 نوشته، طرح، مقاله، سخنرانی، مسئله سرکوب، سرکوب طبقاتی و اجتماعی را از چشم-انداز تجربه منحصر به‌فردشان بیان می‌کنند.
کارهای مانا هدایت، ستاره عباسی، فرخنده، مژده ارسی و مینا هاشمی با نقاشی‌ها و طرح‌های سودابه اردوان، بیان و ترجمانِ سرنوشت نسلی از زنان مبارز و آگاه را به‌دست می‌دهد، که نفس حضورشان در جنبش کنونی، افشاگر نظام پدرسالار، مردسالار و زن‌ستیز جمهوری اسلامی است. اما این سویه، تمام تصویر این نسل نیست، بیان ساده و صریح مینا هاشمی، با مخاطب هزار حرف ناگفته دارد: «من مینا هستم، گارگر آشپزخانه بیمارستان، عضو شورای کارگر محل کار و کمونیستم»ـ
پای‌بندی به آرمان‌های بزرگ انسانی، „جرم بزرگ“ دیگر این نسل از زنان ایران است، که پیام رزا لوکزامبورگ را در ذهن ما دوباره زنده می‌سازند: «من بودم، من هستم، من خواهم بود!». به تعبیر مانا هدایت: نسلی از زنان «…که هر بار از مهلکه‌ای جان به‌در می‌برند! باز با یورشِ تیره‌گی به مخفی‌گاه‌ها و پستوهای زمان رانده می‌شوند.» یورش زمان، این بار تیره‌گی خاموش و مرگبار رسانه‌های حاکم است که حضور و اندیشه چنین زنان مبارزی را برنمی‌تابد و از این‌رو، بیش از پیش ضرورت دارد، که امکان انتشار و بازتاب نظرات و خواسته¬های آنان را فراهم آورد. گفتگوهای زندان امیدوار است که این تجربه مشترک زندانیان سیاسی زن، به‌اشکال و سطوح دیگر ادامه یابد و امکان انتشار مجموعه‌هایی از این دست، در آینده نزدیک بازهم فراهم شود.ـ
مجموعه فعلی به دوبخش اصلی تقسیم شده است که بخش نخست به بازگویی تجربه زندان می‌پردازد.ـ
مانا هدایت با „حدیث بی‌قراری آنان“ و „چه کسی باید بگذارد تا سخن بگویم؟“ به‌مشکلات مشخص زندانیان سیاسی زن در درون و بیرون از زندان، و نیز علل سکوت بخشی مهم از این زندانیان در بازسازی و انتقال تجربیات خودشان به نسل بعدی می‌پردازد. مانا هدایت، هم‌بندیان سابق خود را به‌شکستن این سکوت فرامی‌خواند.ـ
ستاره عباسی، با ارائه دو مطلب درباره „تجاوز در زندان“ و „زندان، شکنجه، خودکشی“ گوشه‌هایی تاریک و دهشتناک از تاریخ سرکوب طبقاتی و اجتماعيِ زنان مبارز و به¬طور عموم زنان ایران را با ما در میان می‌گذارد. این تاریخ سرکوب طبقاتی و اجتماعی؛ مجرد و کلی نیست و در لابه‌لای روایت‌های خشک و بوروکراتیک غرق نشده است، با جزئیات مشخص، مستند و انسانی، با ما در میان گذاشته می‌شود. وجدان ما را مورد خطاب قرار می‌دهد.ـ
فرخنده روایت سرکوب و مقاومت را با „بازنویسی یک جنایت: „تخت‌ها“ در پهنه دیگری تجربه زندانیان سیاسی دهه شصت ترسیم می‌کند. او با مطالب و مقالات دیگرش هم‌چون „سلام ای آفتاب ای خوشه خورشید“ و „با مرگ خمینی در سلول‌های اوین (معروف به آسایشگاه!) چه گذشت؟“، زندگی و مقاومت زندانیان سیاسی زن را در این سال‌ها لحظه‌نگاری می‌کند.ـ
مژده ارسی، با نگارش „حرکت چادر رنگی“، پاسخ زندانیان سیاسی مبارز را به سرکوب زنان در درون و بیرون از زندان، در تجربه‌ای نمونه‌وار با ما در میان می‌گذارد. مبارزه، اما، روایتی یک سویه نیست، بلکه آنان که از پای می‌افتند و به‌دستیاری بازجو و شکنجه‌گر برخاسته‌اند، در نوشته‌های دیگر او، „تواب سازی“ و „دفاع از فاشیسم، جرم است“، مورد نـقد و بررسی قرار می‌گیرند. مکانیزم‌هایی که زندان‌بان برای درهم شکستن زندانیان سیاسی به‌کار می‌گیرد، تا آنان را از ادامه مبارزه طبقاتی بازدارد. تاکید او بر این است که شناخت و شناساندن چنین سازوکارهای حاکمین و زندان‌بانانش، دلیلی بر این نیست که نقش و مسئولیت فردی مبارزین و زندانیان سیاسی برای تن ندادن به‌دستیاری با دشمن، کم رنگ و یا بی‌بها شود. تاوان چنین مبارزه‌ای سخت و سنگین است و با روایت „کشتار 1367″، مژده ارسی تجربه شخصی خود را از این کشتار بزرگ و سراسری بیان می‌کند.ـ
بخش دوم کتاب به‌بخشی از مقالات و سخنرانی‌های زندانیان سیاسی زن احتصاص دارد.ـ
“گزارش کوتاه زندانیان سیاسی زن از زندان‌های رژیم جمهوری اسلامی ایران“ نگاره فشرده و بی‌همتایی از زندان‌های دهه شصت است. مینا هاشمی در „زنان، زندان و مقاومت در عرصه های اجتماعی“ ترکیبی از تجربه و چشم‌اندازهای زندان و زندگی زنان را در سیستمی پدرسالار به نمایش می گذارد: از مقاومت خانواده ها تا دشواری ها در محیط کار و زندگی، از تنگناهای فرهنگی و اجتماعی تا زندگی، امید به زندگی، مبارزه و مقاومت.ـ
“خودویژگی زندان زنان“ از مژده ارسی، تلاشی برای طبقه‌بندی این ویژگی‌ها براساس برخورد مجموع سیستم حکومتی و نیز برخوردهای بر مبنای جنسیت‌گرایی است. „خودباوری و مقاومت“ کار مشترک فرخنده و مژده ارسی با تعریف مقاومت و انواعِ آن، با مقایسه تجربه اردوگاه‌های کار در آلمانِ فاشیستی (1932 تا 1945) و جمهوری اسلامی، همسویی‌های تجربی‌ای را از اشکال مختلف مقاومت، کمک به‌خود، همبستگی و سرپیچی در این سیستم‌ها به‌نمایش می‌گذارند.ـ
ـ“علیه معافیت از مجازات“ نوشته مژده ارسی به بررسی رویکردهای مختلف کیفری، تاریخی، روان‌شناسانه و حقوقی در زمینه جنبش دادخواهی می‌پردازد و „زندان در رابطه با طبقه، جنسیت، نژاد و قومیت“، در „کنفرانس بین‌المللی همبستگی، دفاع و مبارزه برای آزادی زندانیان سیاسی در جهان“ توسط فرخنده برای کارگاهی به همین منظور آماده شده است.ـ
به دلیل محدودیت حجم کتاب، انتشار همه نوشته‌ها در این شماره از گفتگوهای زندان میسر نشد و تلاش خواهد شد، تا در آینده نزدیک جلد دیگری از آثار و نوشته‌های زندانیان سیاسی زن آماده انتشار شود.ـ
گفتگوهای زندان،ـ
چاپ نخست، نوامبر 2015، آبان 1394