پنجم ماه می، یک زادروز و یک درگذشت!، ساسان دانش
زادروز کارل مارکس
پنجم ماه می 1818، کارل هاینریش مارکس، جامعهشناس انقلابی، در شهر تری یر کشور آلمان، چشم بر جهان گشود. مارکس، یکی از اثرگذارترین اندیشمندان نامور تاریخ است. مارکس با آثاری که منتشر کرد و با فعالیتهای پیگیر اجتماعی، در زندگی و نگرش بشر تأثیر بسزایی گذاشت.
در سال 2005، دومیلیون نفر از مردم کشورهای گوناگون سراسر جهان، در برابر پرسشی قرار گرفتند و از آنها نظرخواهی شد؛ کارل مارکس به عنوان بزرگترین اندیشمند هزاره ی دوم انتخاب شد. مارکس، مقام نخست را دریافت کرد و آلبرت انیشتین و ایزاک نیوتون با فاصلهای بسیار، مقام های دوم و سوم را کسب کردند.
کتاب „سرمایه“، یکی از مهمترین آثار اوست که در میان اقتصاددانان و جامعه شناسان، هنوز بحث برانگیزترین گفتمان ها را در وادی اقتصاد سیاسی و مناسبات اجتماعی، دامن می زند. نگرش طبقاتی مارکس، واقعیت های موجود این جهان را روز به روز عریان تر می کند تا نوع بشر، جایگاه خویش را در مناسبات ناهمگون این روزگار بیابد. با اشاره به فراز و نشیب های تاریخ که به گفته ی مارکس، ورق های آن را نبرد طبقاتی پر کرده است، بی پیرایه و بی آلایش باید گفت که رهایی انسان با مبارزه ی طبقاتی فروشندگان نیروی کار، در هم تنیده شده است. یاد کارل مارکس هماره یاد باد!
درگذشت بابی ساندز
پنجم ماه می، روز درگذشت رابرت جرارد ساندز یا „بابی ساندز“، مبارز ایرلندی و عضو ارتش آزادیخواه ایرلند است. بابی ساندز در سال 1954 در شهر بلفاست به دنیا آمد و در 18 سالگی به ارتش جمهوریخواه ایرلند پیوست. یک سال بعد، دستگیر و به پنج سال زندان محکوم شد. در سال 1977، شش سال پس از آزادی، دوباره به اتهام فعالیت تشکیلاتی و مبارزه با نظم موجود، دستگیر و این بار به 14 سال زندان محکوم شد. در مارس 1981، اعتصاب غذای تاریخی خود را با این خواستها آغاز کرد: 1- خروج نیروهای انگلیسی از شمال ایرلند، 2- حق پوشیدن لباس غیرزندانی، 3- برچیده شدن کار اجباری در زندان، 4- حق اجتماع آزاد زندانیان برای مطالعه و آموزش، 5- حق ملاقات هفتگی، 6- حق نامه نگاری زندانیان با خانواده، 7- حق دریافت حکم همانند دیگر زندانیان.
اندک زمانی پس از آغاز اعتصاب غذای بابی ساندز، یکی از نمایندگان محلی ایرلندی درگذشت و بابی در حالی که زندانی سیاسی بود، از طرف مردم به جای وی انتخاب شد. دولت بریتانیا حاضر به پذیرش این انتخابات نشد و حتا قانون انتخابات را تغییر داد که زندانیان جمهوریخواه نتوانند در انتخابات کاندید شوند. بابی ساندز، در اعتراضگری پابرجا ماند و پس از 66 روز اعتصاب غذا، در 27 سالگی، در پنجم ماه می 1981، در زندان بلفاست درگذشت. گزارش پزشکی قانونی، علت مرگ او را „خودکشی ناشی از گرسنگی خودخواسته“ اعلام کرد که پس از مدتی کوتاه با اعتراض خانوادههای زندانی و اعتصاب کنندگان، علت را به „گرسنگی“ تغییر داد! پس از اعلام مرگ بابی ساندز، جوانان بی شماری به کف خیابانهای بلفاست ریختند و با پلیس درگیر شدند، در خیابانها سنگر بستند و ساختمانهای دولتی را به آتش کشیدند. صدها تن از مردم در مقابل دفتر شرکت هواپیمایی بریتانیا در نیویورک به حمایت از زندانیان ارتش جمهوریخواه ایرلند، تظاهرات کردند! تظاهرکنندگان در شعارهای خود خواستار خروج فوری ارتش بریتانیا از خاک ایرلند شدند.
یاد و خاطره ی بابی ساندز و همه ی مبارزان راه آزادی، همواره گرامی باد!
ساسان دانش
پنجم می 2017،
برابر با پانزدهم اردیبهشت 1396